VIỆN NÀY KHẲNG ĐỊNH HOÀN TOÀN KHÔNG CÓ CHUYỆN NẤM LINH CHI HÚT ĐƯỢC PHÓNG XẠ TRONG KHÔNG KHÍ
I. Nấm Mannentake hay còn gọi là nấm Linh chi mọc chủ yếu ở những gốc cây mục hay trên các thân cây lâu năm trong rừng
Nhiều loại hoa quả thường ăn hàng ngày có xuất xứ từ Trung Quốc được phát hiện có chứa chất độc hại ảnh hưởng nguy hiểm đến sức khỏe người dùng. Ảnh: LĐO. Lẩu nấm bắp bò muối chua 350.000 đồng 2 quán mới của Nấm Việt 76 tại 195 Lò Đúc và 39 Ngõ 1 Nguyễn Thị Định với chỗ chứa hàng trăm khách đã trở thành địa điểm quen thuộc của khách thích ăn nấm. Luôn được nhắc đến là quán xôi nấm đầu tiên của Hà Nội, nay Nấm Việt 76 đã có một thực đơn phong phú với nhiều món nấm được ưa thích như: lẩu nấm, xôi nấm, bún /miến nấm trộn hoặc chan, cháo nấm. Lẩu nấm của quán có nhiều loại từ 300.000 -500.000/nồi, được order nhiều nhất là lẩu nấm bắp bò, lẩu nấm bắp bò muối chua, lẩu nấm riêu cua bắp bò hoặc sườn sụn. Món bắp bò muối chua được gọi ăn kèm lẩu rất nhiều vì được muối rất cầu kỳ, tạo vị độc đáo, lạ miệng. Quán cũng ship lẩu nấm đến tận nhà. Quán có các món cơm nấm rất được giới công sở ưa chuộng như cơm sườn sốt nấm, cơm gà sốt nấm, cơm chả lá lốt nướng nấm, cơm nấm rơm kho thịt...Hàng ngày cơm nấm được tấp nập giao đến các văn phòng, kèm các món tráng miệng vốn rất hot của quán như chè khúc bạch long nhãn, thạch rau câu Nhật Bản, bánh macaron, sữa ngô nguyên chất đặc quánh ... Xôi nấm, món sở trường của quán luôn có mặt trong hầu hết order, nhất là xôi nấm thập cẩm thịt gà, xôi nấm thập cẩm thịt nướng, xôi nấm pate gan gà nấm... Phục vụ các chị em có nhu cầu ăn ít tinh bột, quán có các món miến trộn/chan với riêu cua, bắp bò, sườn sụn hoặc các món chay như cháo nấm chay, xôi nấm chay... Quán còn nổi tiếng với món nama chocolate homemade socôla tươi rất ngon cách dùng nấm linh chi với 4 vị trà xanh, chanh leo, sữa dừa, cacao, mua ăn và đem tặng đều tuyệt. Khách đến quán nhớ xem kỹ hình và biển hiệu quán biển quán màu xanh cốm và ghi đầy đủ NẤM VIỆT 76 để tránh nhầm các quán khác nhé. Lẩu bắp bò muối chua 350.000 đồng Lẩu nấm riêu cua bắp bò 350.000 đồng Cơm nấm rơm kho thịt 50.000 đồng Xôi nấm pate gan gà 40.000 đồng Xôi nấm thập cẩm gà 50.000 đồng Chè khúc bạch 25.000 đồng- Thạch rau câu Nhật Bản hộp mix 3 vị : 80.000 đồng - sữa ngô 15.000 đồng- Bánh macaron Hộp mix 3 vị: 150.000 đồng Bún/miến nấm riêu cua bắp bò/sườn sụn 55.000 đồng Nama chocolate 45-50.000 đồng/gói Địa chỉ: 195 Lò Đúc ngay vòng xuyến với Trần Khát Chân 39 Ngõ 1 NGUYỄN THỊ ĐỊNH ngay chân tháp EuroWindow 27 Trần Duy Hưng Giao hàng/đặt bàn: 0915.555.376/ 0977.528.368 Lò Đúc 0169.708.5044 Nguyễn Thị Định .. - Phiến nấm lúc non màu hơi trắng gắn chặt vào cuống nấm và khi già có màu xám hoặc nâu tách rời khỏi cuống nấm, những kẻ săn nấm đã tấn công cả nhân viên kiểm lâm như vụ việc trên không phải là hiếm. Thông tin này được phát biểu trong bài báo đăng bởi một cựu sinh viên Tânia Nobre của phòng thí nghiệm gen trường Wageningen Universit, ta phun nhẹ trên bề mặt và xung quanh mô nấm để giữ ẩm. Người dân ở vùng Bắc Xa Đình Lập thường truyền tai nhau về mưu hèn kế bẩn” của lão pản” bằng cách bày mưu để người dân trộn lẫn nấm độc với nấm chẹo để bán, những thân nấm bé xíu bắt đầu tỏa sáng. Canh chua chay Nguyên liệu nấu món cay chua chay vô cùng đơn giản, đặc biệt là với các mặt hàng thiết yếu.
Điều trị cho bệnh nhân ngộ độc nấm ở huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên tại Trung tâm chống độc - BV Bạch Mai. Nấm nuôi trồng nhân tạo trong nước hoàn toàn không có độc tố, bổ dưỡng, an toàn. Kỹ thuật và phương pháp trồng nấm hoàn toàn làm được ở gia đình, nhất là miền núi, để tránh thu hái nấm độc ngoài tự nhiên. Với gia đình ở Hà Nội, có thể mua được những bịch nấm đã cấy sẵn treo ở những nơi có độ ẩm cao 1 bịch nấm sò có giá 5-7 nghìn đồng, có thể cho ra 5 lạng nấm. Địa chỉ bán nấm giống tại Trung tâm Công nghệ sinh học thực vật, đường Phạm Văn Đồng, Hà Nội hoặc Sở NN&PTNT các tỉnh. Phân biệt nấm trong nước và nấm nhập lậu: Theo ông Thân Đức Nhã, nguyên Trưởng phòng Chuyển giao công nghệ, Trung tâm Công nghệ sinh học thực vật thì các quy trình nuôi trồng nấm tự nhiên không sử dụng chất kích thích sinh trưởng, không sử dụng hóa chất thì nấm rơm, nấm đùi gà, nấm mỡ có màu sắc tự nhiên, dễ bầm dập, nhanh nứt bao nở ô và xuống cấp rất nhanh trong vòng 24 đến 48h. Trong khi các sản phẩm nấm tươi tương tự có nguồn gốc từ nước ngoài bày bán ở chợ 2 đến 3 ngày vẫn giữ nguyên màu sắc, độ rắn chắc, tươi ngon chưa kể thời gian thu hái. Theo kinh nghiệm của chúng tôi thì để nấm tươi như vậy có thể sử dụng các hóa chất bảo quản, kích thích sinh trưởng. Vì vậy, các bà nội trợ chú ý khi mua nấm rơm, quả nấm của Trung Quốc thì tròn, nhưng của mình trồng thì hình trứng. Nấm Trung Quốc bổ ra nõn nhỏ, thịt nhiều, vết thâm. Còn nấm trong nước nõn hình như chiếc ô nhỏ, vỏ mọng, thịt ít. Điều trị cho bệnh nhân ngộ độc nấm ở huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên tại Trung tâm chống độc - BV Bạch Mai. Nấm Lactarius Indigo: Nấm Lactarius Indigo khá to, có màu xanh dương. Chúng thường sống ở các khu rừng lá kim, rừng lá rụng tại Bắc Mĩ, Đông Á và Trung Mĩ. Mặc dù được cảnh báo không nên ăn loài nấm này nhưng ở một vài nơi, chúng vẫn được bày bán. Nấm Podoserpula Miranda: Loài nấm này chỉ sống trên đảo New Caledonia gần Úc và chúng được phát hiện ra vào năm 2009. Nấm Tricholomopsis Rutilans: Bên cạnh tên khoa học khá dài và khó nhớ, loài nấm Tricholomopsis Rutilans còn có biệt danh là Plums and Custards” Quả mận và món sữa trứng. Chúng có màu hồng mận bắt mắt và xuất hiện phổ biến trên các quần đảo ở Anh. Nấm não: Nấm Gyromitra esculenta còn được gọi là nấm não hay nấm khăn xếp. Chúng được coi là món ăn phổ biến ở Scandinavia, Đông Âu và khu vực Great Lakes ở Bắc Mỹ, nhưng chỉ khi được chế biến đúng cách. Người ăn nấm não sống có nguy cơ tử vong. Nấm tổ ong: Đã bao giờ bạn nhìn nhầm một cây nấm thành một tổ ong chưa? Loài nấm Cyttaria Gunnii này có hình dạng giống y hệt tổ ong vậy. Chúng là loài nấm kí sinh, chỉ phát triển ở Úc, trên các cây sồi sim. Bình thường, cấu trúc dạng tổ ong này bị bao phủ bởi lớp màng xấu xí màu da cam. Chỉ khi mùa xuân đến, loài nấm này mới phô diễn hết vẻ đẹp lạ lùng của mình. Nấm Dictyophora Indusiata: Loài nấm Dictyophora Indusiata có hình thù độc đáo như chiếc khăn che mặt của người phụ nữ. Chúng còn có tên gọi khác là nấm dương vật”. Chúng sống ở các khu vực phía nam châu Á, châu Phi, châu Mỹ và Australia. Phần nắp bên trên có chất nhờn chứa bào tử màu nâu xanh để thu hút côn trùng và giúp chúng phân tán bào tử. Nấm có thể ăn được, đôi khi được dùng chế biến trong các món ăn Trung Quốc. Nấm tím: Đặc điểm nhận dạng của loài nấm Laccaria amethystina chính là màu tím sặc sỡ. Chúng sống ở Công dụng của nấm linh chi khu rừng thuộc Bắc Mĩ, Trung Mĩ, châu Âu và châu Á. Trong quá trình phát triển, loài nấm này sẽ mất dần màu tím. Mặc dù loài nấm này có thể ăn được nhưng các chất ô nhiễm trong đất có thể tích tụ trong nấm khiến đây không hẳn là một lựa chọn sáng suốt để chế biến món ăn. Nấm Campanella caesia trắng đục: Với tên khoa học là Campanella caesia, ít ai biết rằng, loài nấm màu trắng đục tuyệt đẹp này mang cùng họ với loài nấm hương quen thuộc. Nấm Collybia: Nấm Collybia rất nhỏ bé và mong manh. Chúng duy trì sự sống của mình bằng cách hút chất dinh dưỡng từ cây cối, thực vật đã chết hoặc đang phân hủy. Nấm Anthracophyllum: Có hình dáng xòe và xếp nếp như những chiếc quạt nan, khoác trên mình bộ áo màu nâu đỏ sặc sỡ, loài nấm Anthracophyllum Archeri trông vô cùng bắt mắt. Chúng khá hiếm và chỉ sống ở các khu rừng nhiệt đới. Nấm bờm sư tử: Loài nấm kì lạ này có rất nhiều tên gọi khác nhau như nấm bờm sư tử, nấm răng đầu gấu, nấm hedgehog. Thực chất, chúng có tên khoa học là Hericium Erinaceus. Chúng có nguồn gốc từ Bắc Mỹ, mọc trên các cây gỗ cứng. Mặc dù có hình thù kì dị nhưng loài nấm này có thể ăn được. Nấm san hô: Gia đình loài nấm Ramaria được ví như một rặng san hô đầy màu sắc của rừng rậm. Theo một vài nguồn tin, loài nấm này có thể ăn được nhưng cần lựa chọn kĩ càng, vì một số người khi ăn chúng đã bị ngộ độc. Nấm trứng chim: Nấm Nidulariaceae còn có tên gọi khác là Nấm tổ chim hay nấm trứng chim bởi hình dạng kì lạ của chúng. Nhìn vào trong lòng cây nấm, bào tử nấm nằm gọn và nhỏ bé như những quả trứng chim, đang chờ đợi thời điểm hoàn hảo để phát tán vào không khí. Nấm bạch tuộc: Nấm bạch tuộc – tên khoa học là Clathrus archri có nguồn gốc từ Australia và Tasmania. Chúng có màu hồng đỏ, hình thù như một con bạch tuộc vươn xúc tu. Không chỉ mang hình thù kì dị, chúng còn phát ra mùi hôi như mùi thịt thối. Starfish Fungus: Aseroe Rubra là tên loài nấm cũng có màu hồng đỏ, xòe ra năm cánh như ngôi sao. Tên gọi khác của loài nấm này là Starfish Fungus. Chúng cũng phát ra mùi khá khủng khiếp.. Mùa nấm về rồi qua đi, để lại nhiều kỷ niệm khó quên, sự mong đợi nhổ được nhiều nấm vào mùa sau. Ở Bến Tre, nấm mối có nhiều ở các huyện Châu Thành, Chợ Lách, Giồng Trôm, Mỏ Cày… Loại nấm đặc biệt Nấm mối được hình thành từ meo đặc biệt của một loại mối chuyên sinh ra nấm. Mối này hình thù giống như bọn mối ăn gỗ thông thường nhưng lại làm tổ dưới mặt đất, nơi gò cao. Tổ nấm mối là những mô xốp cỡ chiếc tô. Trong đó có vô số mối gồm: mối chiến binh với đôi càng ở miệng sắc to, cắn rất đau; mối thợ chuyên sản sinh meo nấm cùng nhiều mối con… Một gò nấm có vài chục tổ như vậy. Các tổ liên kết nhau bởi những con đường hầm nhỏ. Mối chúa ở tổ trung tâm nơi sâu nhất, chuyên việc sinh sản. Nó to cỡ đầu đũa dài hơn 3cm, thân mềm, màu trắng đục, các chân thoái hóa, di chuyển chậm chạp. Vào mùa nấm mọc, bọn mối thợ lăng xăng tạo meo quanh tổ, chờ ngày nấm rẽ đất mọc lên. Khởi đầu meo phát triển trong tổ thành nhiều mầm nấm trông như những mũi tên trắng xóa, rất đẹp. Những mầm nấm này hút chất dinh dưỡng trong tổ nấm để lớn dần và rẽ đất mọc lên. Các cụ già gọi giai đoạn này là nấm thâm kim, nấm nứt đất chưa thu hái được vì cái nấm còn rất bé. Vài ngày sau, nấm phát triển thành nấm búp có hình như cây dù chưa mở lên trông rất hấp dẫn. Sau đó, tán nấm xòe ngang ra nở trọn vẹn gọi là nấm mở hoặc nấm tán dù. Ngày sau, nấm héo úa, hư hoại dần, gọi là nấm tàn. Nấm tàn người ta không ăn được, nhưng là món ăn khoái khẩu của chính bọn mối tạo ra nó và các loài côn trùng. Các gò nấm mọc với chu kỳ một năm khá chính xác. Ví dụ có gò nấm tìm được, nhổ vào ngày rằm năm nay thì đúng ngày ấy năm sau ra đó tìm ắt thấy có nấm. Niềm vui mùa nấmNói về cảm giác của người đi tìm mà bắt gặp gò nấm mối dù ít hay nhiều, thì cái niềm ngất ngây vui sướng tràn đến thật khó tả. Cứ như là đang đói bụng chợt được mời đi ăn cỗ vậy! Người ta có những quy ước, ngầm hiểu với nhau về cách thu hái nấm khá tốt đẹp. Ví dụ, một người tìm thấy gò nấm nứt đất ở khu vườn nào đó, nấm còn nhỏ, lấy lá dừa đậy lại đợi nấm lớn mới nhổ. Người khác đi kiếm nấm thấy gò nấm đậy, dù nhiều cách mấy cũng không hái vì biết nấm này có chủ. Vài hôm sau người chủ dẫn cả nhà ra nhổ nấm. Với hương vị đặc thù, nấm mối đem lại cho con người những món ăn tuyệt hảo mà mỗi năm ta chỉ được thưởng thức vài lần. Trùng hợp với nấm mọc trên gò cao, ở dưới nước có con cá bống trứng sắp vào mùa sinh sản. Bụng mang cặp trứng vàng ươm, cá chạy hàng đàn theo con nước lớn, ròng vào nò, vào lọp. Mùa này, ngày mưa tiết trời mát dịu, mây bay bàng bạc. Trong khung cảnh đó với bữa cơm gia đình có món cá bống trứng và nấm mối búp kho tiêu, ớt ăn với cơm nóng, càng làm cho cảm xúc dưới trời quê thêm sâu nặng. Ngoài nấm mối kho tiêu với cá bống trứng là món ngon tuyệt, người ta còn chế biến nấm với nhiều món ăn độc đáo khác. Nấm mối nấu canh mỡ, dùng cho cả nấm búp và nấm nở. Nấm um dừa lá cách, dùng cho nấm nở nấu với nước cốt dừa, nêm lá cách. Nấm xào măng tươi nấm búp ăn rất giòn thơm. Nấm kho chay với khổ qua, có thể dùng nấm tươi hoặc nấm phơi khô, hoặc dùng nấm búp nhỏ kho với nước tương nêm thêm dầu ăn, tiêu, ớt. Nấm làm nhân đổ bánh xèo, cùng với tôm, thịt. Nấm mối nướng: dùng những tai nấm búp to lớn đặc biệt, nướng lửa than hay nấm xào gan heo, mực, tôm dùng để lai rai.v.v… Đó là những món ngon, tinh túy, quà tặng đặc biệt của quê hương.Tư Câu. Cả nhà bị ngộ độc nấm Năm nào cũng vậy, cứ vào dịp mùa xuân lại xuất hiện những vụ ngộ độc do ăn phải những loại nấm độc, do người dân tự thu hái trên rừng. Mùa xuân, thời tiết ấm, ẩm, rất thuận lợi cho các loài nấm phát triển. Đây là thời điểm xảy ra các vụ ngộ độc do ăn phải nấm độc tại các tỉnh miền núi phía Bắc và một số khu vực miền núi khác như Tây Nguyên. Theo thói quen, đồng bào vẫn thường hái lượm nấm để sử dụng trong bữa ăn. Tuy nhiên, do hiểu biết hạn chế, nhiều người không phân biệt được nấm độc với nấm lành nên đã thu hái nhầm nấm độc về sử dụng. Chia sẻ với báo chí, GS, TS Phạm Duệ cho rằng, người dân bị ngộ độc nấm vì tuyên truyền chưa tới, vì tình trạng sơ cứu chưa đúng cách, vì chính sự chủ quan của người dân. Các bệnh nhân đang điều trị tại Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai. GS, TS Phạm Duệ cho biết, từ ngày 9-3 đến 16-3, trung tâm đã tiếp nhận 14 bệnh nhân ngộ độc nấm rừng. Trong đó, nhóm đầu tiên là 5 bệnh nhân ở Võ Nhai, Thái Nguyên đã có hai trường hợp tử vong, ba bệnh nhân còn lại thì hai người đang trong tình trạng hôn mê gan, đe dọa tử vong rất cao. Ở nhóm bệnh nhân thứ hai, một người đang trong tình trạng hôn mê gan, 4 bệnh nhân còn lại bị suy gan nặng, sự sống của họ rất mong manh. Mới nhất, 4 bệnh nhân ngộ độc nấm được chuyển đến từ Tuyên Quang sau 58 giờ bị ngộ độc nên nhập viện trong tình trạng rất nặng, đã bị suy gan cấp, tiên lượng xấu, không hy vọng cứu được. GS, TS Phạm Duệ cho biết, hai nhóm ngộ độc trước đều ăn phải loại nấm trắng, giống nấm lành ăn được, thậm chí, những người đến cấp cứu cho biết, loại nấm này nấu lên ăn rất ngọt. Loại nấm này không thể nhận biết bằng mắt thường vì trong nhóm 14 bệnh nhân này, có một bệnh nhân nữ là nhân viên của trạm xá thuộc huyện Võ Nhai, đã được dự lớp tập huấn về nấm độc. Cô có mang một loại nấm trắng về và hỏi già làng có ăn được không, già làng bảo ăn được. Cuối cùng, cả nhà đều bị ngộ độc. Chúng tôi khuyến cáo mọi người không nên hái nấm hoang dại về ăn. Sử dụng than hoạt để cấp cứu ban đầu cho bệnh nhân Đến thời điểm hiện tại, chúng tôi đã làm hết sức để cứu chữa bệnh nhân, bất kể ngày đêm. Trước đây, chúng tôi chỉ có một máy lọc huyết tương nhưng đến bây giờ phải mượn máy các khoa khác để cấp cứu cho bệnh nhân. Hiện, khoa tôi có 4 máy lọc huyết tương chạy liên tục. Mặc dù rất cố gắng, tiêu thụ hàng trăm lít huyết tương nhưng hiệu quả không được như mong muốn do nấm quá độc, người dân ăn nhiều, đến cấp cứu muộn, xử trí ban đầu không nhanh và không được chính xác. Một loại thuốc giải độc đa năng đã được công nhận đó là than hoạt than có hoạt tính hấp thụ cao, có điều đến bây giờ ở nhiều huyện miền núi không có. Còn tại trạm y tế cũng chỉ cấp cứu chay” bệnh nhân, bệnh nhân đến chỉ truyền dịch và sau đó chuyển lên tuyến trên. Bỏ lỡ cơ hội thời gian cho bệnh nhân” - GS, TS Phạm Duệ cho biết. PGS, TS Đỗ Doãn Lợi, Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, hiện nay, tại Bệnh viện Bạch Mai có bán loại thuốc hỗn dịch, uống điều chế từ than hoạt là Antipois có giá là 93.000 đồng, còn than hoạt bột thì chỉ khoảng vài nghìn đồng một gói. Nếu bệnh nhân có dấu hiệu bị ngộ độc thì uống khoảng 2g/1kg cân nặng. Đồng thời, nên đến các cơ sở y tế gần nhất để sơ cứu ban đầu hiệu quả. PGS, TS Đỗ Doãn Lợi cũng khuyến cáo, chỉ nên ăn nấm có nguồn gốc rõ ràng, mỗi gia đình cũng nên dự trữ ít than hoạt tính trong nhà vì bất cứ loại ngộ độc nào cũng có thể sử dụng được. Các trung tâm y tế ở vùng cao cần lưu trữ than hoạt để sơ cứu bệnh nhân kịp thời vì trong mùa này mưa nhiều, ẩm ướt, là môi trường để nấm sinh sôi rất nhanh. Nếu không có biện pháp tuyên truyền hiệu quả thì chắc chắn sẽ còn rất nhiều bệnh nhân phải đi cấp cứu vì ngộ độc nấm. Đa số bệnh nhân ngộ độc nấm là người dân nghèo, vùng nấm linh chi có tác dụng gì sâu, vùng xa nên những thông tin cảnh báo về nấm độc người dân chưa từng được tiếp cận. Bệnh viện Bạch Mai mong muốn có những tổ chức, hội tình nguyện có thể in những tờ rơi tuyên truyền về nấm độc, phân phát đến từng bản làng, thôn xóm để cảnh báo người dân. Bài và ảnh: THU HƯƠNG. Việc phủ nhận một số loại nấm cao cấp bán trên thị trường như nấm kim châm, ngọc châm, sò đùi gà không trồng được ở VN là hoàn toàn sai. Loại nấm quý Th.S Cổ Đức Trọng, chủ nhiệm dự án nghiên cứu trồng nấm Thượng Hoàng tại TPHCM cho biết, nấm Thượng Hoàng hay còn gọi là Hoàng Sơn là tên chỉ các loài gần nhau trong chi Phellinus, họ Hymenochaetaceae… được sử dụng từ rất lâu trong y học cổ truyền với dạng dùng là nấu nước uống. Đây là các loài nấm hóa gỗ, qua nhiều năm lớp thụ tầng năm sau chồng lên lớp thụ tầng năm trước. Các loại nấm trong chi Phellinus này đang được các nhà nấm học thế giới quan tâm, vì đặc tính hỗ trợ chống phát triển khối u rất mạnh, có tác dụng trong phòng chống ung thư, trẻ hóa cơ thể. Tuy nhiên, loại nấm này thường mọc ở những vùng rừng sâu, núi cao hiểm trở, đặc biệt là các khu rừng nguyên sinh. Tuổi nấm có khi đến vài chục năm. Hiện nay, sản lượng tổng của các loài phellinus trên thế giới chỉ khoảng 30 tấn/năm, chủ yếu từ thu hái hoang dại. Trên thế giới cũng chỉ có 4 nước trồng loài nấm này là Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan. Do số lượng ít nhưng nhu cầu cao nên giá bán nấm trên thị trường quốc tế khoảng từ 4 triệu - 10 triệu đồng/kg. Còn riêng tại Việt Nam, nấm Thượng Hoàng Hàn Quốc có giá bán là 4 triệu đồng/kg, song rất khan hiếm và nhiều hàng giả.Trồng được tại Việt NamTừ năm 2006 đến nay, Trung tâm Nghiên cứu Linh chi và Nấm dược liệu TPHCM đã sưu tầm và trồng thành công giống nấm Thượng Hoàng trên chất mạt cưa gỗ cao su, và đang tiến hành gần đến công đoạn sản xuất đại trà loài nấm này. Ban đầu, trung tâm đã sản xuất được 140kg nấm Thượng Hoàng.Ông Trọng nhấn mạnh, khác với quy trình trồng nấm Thượng Hoàng trên thế giới là trồng trên cây gỗ, nấm Thượng Hoàng do trung tâm sản xuất được trồng trong bịch mạt cưa gỗ cao su. Theo đó, nấm giống được trộn vào bịch mạt cưa đã được thanh trùng rồi sắp lên kệ. Cách làm này vừa giảm diện tích, vừa tránh cho nấm không bị nhiễm bệnh, sạch hơn và quả thể khi ra sẽ đồng đều hơn. Việc sử dụng mạt cưa cũng tạo điều kiện thuận lợi để người trồng có thể phối trộn dinh dưỡng, bổ sung nước, nhằm đạt hiệu quả dinh dưỡng tối ưu. Nếu so với giá sản phẩm hiện đang bán trên thị trường, người trồng nấm có thể thoát nghèo nhờ loại nấm này. Không dừng lại đó, nấm Thượng Hoàng hoàn toàn có thể xuất khẩu, cũng như các công ty dược phẩm có thể nghiên cứu quy trình bào chế thành các dạng sản phẩm tiện dụng cho người tiêu dùng.Ái Vân .
II. Loại nấm giống nấm linh chi mà người dân miền núi đang sử dụng
.Vi nấm có thể xâm lấn móng bằng cách thâm nhập từ dưới móng, từ bờ xa hay ở bờ gần sát ngay da móng làm cho móng giòn, dày lên màu bẩn, phần dưới móng có bột vụn, trên móng có rãnh, lỗ chỗ. Lâu dần móng bị vẹm, phần còn lại xù xì, vàng đục. Cũng có khi vi nấm xâm nhập thẳng vào phiến móng từ phía trên làm thành các mảng móng mất màu dạng bột trắng hay gặp ở trẻ em gọi là nấm móng trắng nông. Đa số trường hợp hiện nay là dựa vào lâm sàng và soi kính hiển vi để dùng thuốc. Các thuốc thường dùng trong nấm móng: Trường hợp nấm móng điển hình. Thuốc toàn thân Terbinafin và intraconazol: Đây là 2 thuốc được dùng trong điều trị nấm móng. Tuy nhiên khi dùng 2 thuốc này cần chú ý, đối với terbinafin có tới 3,4% người bệnh phải ngừng trị liệu vì tác dụng phụ của thuốc này. Phần lớn thuốc gây rối loạn tiêu hóa, đau đầu, đỏ da nhẹ, còn tác dụng phụ nghiêm trọng chỉ khoảng 1% nhưng nếu xảy ra thì lại rất nặng bao gồm: giảm bạch cầu trung tính, mất bạch cầu hạt, sự giảm sút bạch cầu này dẫn tới nhiễm khuẩn gây viêm họng, lở loét, sốt, nhiễm độc gan nặng, có trường hợp mất bạch cầu hạt và nhiễm độc gan nặng dẫn tới tử vong. Do vậy, không dùng terbinafin cho người có tiền sử giảm bạch cầu, đặc biệt không dùng cho người có bệnh gan mạn. Cần làm xét nghiệm máu, chức năng gan trước và định kỳ trong quá trình điều trị. Tác dụng phụ của intraconazol cũng như terbinafin nhưng còn thêm là gây suy tim sung huyết, vì vậy còn có thêm chống chỉ định cho người suy tim sung huyết. Griseofulvin: Đây là loại thuốc kháng nấm phổ hẹp. Với nấm móng tay dùng thuốc 4-8 tháng, với nấm móng chân dùng thuốc từ 6-12 tháng. Thuốc có thể gây đen miệng, khó chịu ở dạ dày - ruột, nhức đầu, buồn ngủ, lú lẫn, viêm thần kinh ngoại biên, nhạy cảm với ánh nắng gây sạm da, đặc biệt có thể giảm bạch cầu, mất bạch cầu hạt, suy giảm chức năng gan. Cần kiểm tra hệ tạo máu chức năng gan trước và định kỳ trong khi dùng thuốc. Không được dùng griseofulvin cho người mang thai, suy gan, rối loạn chuyển hóa porphyrin, thận trong với người cho con bú. Khi dùng thuốc không được hút thuốc lá, uống rượu, dùng thuốc tránh thai, thuốc ngủ vì griseofulvin có các tương tác bất lợi với các chất này. Nấm Trichophycon - Thủ phạm gây nấm móng. Thuốc dùng ngoài Chưa chứng minh được dùng ngoài có hiệu quả, trừ trường hợp là nấm trắng nông. Một số thuốc sau đây vốn là hóa chất sơn móng chân như amorolfine, ciclopirox olamin, tioconazol được thử dùng để làm thuốc bôi trị nấm móng chân. Kết quả điều trị cũng rất hạn chế khoảng 20 - 54%, có trường hợp chỉ đạt 7%. Vì những thử nghiệm này không có đối chứng nên khó đánh giá. FDA cũng chưa chấp nhận cho dùng. Các thuốc dùng ngoài thường dùng gồm: mỡ griseopulvin, terbinafin, ketoconazol nizoral hay các loại azol khác. Chỉ dùng cho những trường hợp công dụng của nấm linh chi nấm trắng nông hay những trường hợp nấm móng nhẹ. Cách dùng: Giũa cho hết phần móng bị bệnh và giũa qua phần lành rồi bôi thuốc lên. Với nấm móng chân cũng như móng tay phải dùng tối thiểu 6 tháng và có khi tới 12 tháng. Chữa nấm móng cần kiên trì. Nếu nhẹ có thể dùng thuốc bôi nhưng kết quả không chắc chắn. Trường hợp bệnh ở mức độ vừa và nặng phải dùng thuốc uống có thể kết hợp thêm thuốc bôi. Trong 3 loại thuốc uống thì terbinafin là loại có tác dụng mạnh nhất. Khi không dùng được terbinafin thì thay bằng intraconazol. Griseopulvin cho kết quả điều trị kết quả không cao bằng và phải dùng kéo dài so với hai loại trên, song là loại cổ điển, rẻ tiền hơn. DS. Bùi Văn Uy. Các loài mối từ đó sống thành đàn trên đảo Madagascar và sống cộng sinh cùng với loài nấm. Thông tin này được phát biểu trong bài báo đăng bởi một cựu sinh viên Tânia Nobre của phòng thí nghiệm gen trường Wageningen Universit. Bài báo với đồng tác giả là Duur Aanen làm việc tại phòng thí nghiệm, được xuất bản trong tuần trên tờ Proceedings of the Royal Society B. Các đàn mối trên đảo Madagascar cũng mang theo các hạt giống như khoai tây tới đây giống như những người nông dân chuyển tới vùng định cư mới vậy,” Nobre nhận xét.Ở mối cái có chứa các bào tử nấm của các loài Termitomyces trong ruột chúng. Do vậy nấm và mối di cư cùng nhau từ mảnh đất chính tới hòn đảo này phía Nam Châu Phi. Sự truyền dẫn theo chiều dọc này đã có một lợi thế tiến hóa rất lớn trong suốt quá trình di chuyển đường dài. Chúng tôi đã xác định ngày hành trình kết hợp giữa mối và nấm tới hòn đảo khi chưa có con mối nào là 13 năm về trước”, theo chuyên gia nghiên cứu về mối người Bồ Đào Nha. Mối thợ. Ảnh: Wikimedia Để khám phá về lịch sử tiến hóa của mối và nấm, các nhà nghiên cứu Wageningen đã tái xây dựng lại cấu trúc phả hệ của các loài nấm và mối ngày nay. Các loài mối được thu thập từ Châu Phi và Madagascar giữa năm 2000 và 2006. Trong phòng thí nghiệm tại Wageningen, DNA đã được tách từ hơn 150 đàn mối khác nhau và các loài nấm cộng sinh với chúng. Mối sống trong các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Trong mỗi đàn có một con cái và một còn đực chúa dẫn đầu. Còn vô số những con mối thợ và mối bảo vệ chịu trách nhiệm xây dựng tổ và cung cấp thức ăn. Với một số loài mối thì nấm là nguồn thức ăn rất quan trọng. Chúng có thể giúp các côn trùng để chia những nguyên liệu thực vật dễ tiêu hóa thành các miếng nhỏ. Hầu hết các loài mối thu lượm nấm từ môi trường xung quanh khi một đàn mối mới được hình thành. Nghiên cứu Wageningen chỉ ra rằng tất cả các đàn mối ở đảo Madagascar đều có nguồn gốc từ sự di cư cùng nhau của nấm và mối từ Châu Phi tới hòn đảo này, có thể nhờ vào gió, nhờ những cành cây trôi nổi hoặc nhờ chim chóc, theo Nobre suy đoán. Thực hiện: - Thịt bò xắt lát mỏng, xếp lên đĩa, trang trí với vài cọng ngò rí. - Hành tây lột vỏ, xắt lát thành khoanh tròn. - Rau, nấm rửa sạch, xếp lên đĩa, trang trí với ớt tỉa hoa. - Nấu xương gà với ba lít nước, thêm vào vài lát gừng, nấu sôi khoảng năm phút, hớt bọt, giảm lửa nhỏ, cho sôi liu riu trong khoảng một giờ. Nhấc xuống, lược lại, nêm nếm vừa ăn theo khẩu vị, cho kỷ tử vào. - Khi ăn, bắc lẩu lên bếp, đun nóng lại, cho thịt bò, rau nấm và bánh phở vào. Chấm nước tương và sa tế đậu phộng. Lưu ý: Nước dùng xương gà thích hợp với các loại nấm vì giữ được vị ngọt và thơm của nấm. Hướng dẫn: Bếp trưởng Trần Nghĩa Phúc Thọ, Khách sạn Palace, 8 Đồng Khởi, Q.1, TP.HCM.Nguyên Anh ghi. Nấm là một thực phẩm ngon, được nhiều người tiêu dùng Việt Nam ưa thích. Rất dễ để tìm kiếm được các loại nấm như nấm kim châm, nấm đùi gà... Ở các quầy rau quả trong siêu thị, chợ và các cửa hàng.Một số lượng không nhỏ những loại nấm cao cấp, rất khó trồng tại điều kiện khí hậu Việt Nam như kim châm, đùi gà, thủy tiên không rõ nguồn gốc xuất xứ được bày bán tràn lan trong các hệ thống siêu thị như BigC, Fivimart, Coopmart.Phần lớn những người tiêu dùng đều tin tưởng lựa chọn các loại nấm có nhãn mác, nguồn gốc Việt Nam nhưng thật chất đó lại là những cây nấm không được sản xuất tại Việt Nam.Hãy cùng tìm hiểu thực hư việc những cây nấm không rõ nguồn gốc đã được đổi tên như thế nào trước khi đi vào hệ thống siêu thị qua đoạn phóng sự được thực hiện bởi phóng viên VTV: Play Theo VTV .
Cây nấm khi nhìn gần Cây nấm khi được tìm thấy từ lòng đất. Một du khách đang khoe cây nắm khổng lồ. Nấm rơm tính hiền, vị ngọt thích hợp với nhiều món.Nấm rơm tự nhiên nhỏ, hái về ngâm với ít muối rửa sạch xé nhỏ nấu cùng cá đồng là món ngon dân dã, đậm đà hương vị. Nấm có mùi thơm dịu vừa thoảng hương đất đồng vừa mang mùi ngái ngái của rơm rạ khô. Cá đồng vị ngọt nấu với nấm rơm càng ngọt, dễ nấu lại rất ấn tượng khi ăn. Thịt heo kho với nấm rơm có vị béo của thịt, vị ngọt của nấm và hương thơm khó quên. Phong vị đồng quê thấm vào từng lát thịt như sự kết hợp giữa ruộng với vườn, giữa con người lao động với thiên nhiên hiền hòa, bao dung. Trên các bàn tiệc sang trọng nấm rơm cũng có mặt trong nhiều món ngon. Nấm là thức ăn sạch, không phân bón, không thuốc trừ sâu hay thuốc kích thích lại có hương vị thơm ngon nên rất được ưa chuộng. Món dân dã nhất là nấm xào. Sau khi rửa sạch, xé nhỏ xào với ít dầu, thêm vài cọng hành, một ít ớt tùy khẩu vị là có món ăn nggon. Nấu với thức ăn nào cũng ngon, ngay cả khi xào không thì nấm rơm vẫn là một món ngon.Trẻ con miền đồng quê thường có món nấm nướng ngoài đồng. Nấm rơm xé nhỏ, rắc thêm ít muối, gói vào lá, thường là lá chuối mang theo sẵn, vùi vào tro của bếp lửa nhóm lên giữa đồng. Một lát sau lấy ra đã có món nấm rơm nướng thơm ngọt. Món nướng này có lẽ là ký ức khó quên của trẻ chăn trâu trên cánh đồng quê. Gói lá vừa lấy từ bếp ra nóng hổi, thơm lừng ăn vội giữa đồng trở thành một hương vị tuổi thơ khó phai.Gần đây nấm rơm đã trở thành hàng hóa. Nấm được người nông dân trồng tại nhà trong lúc nông nhàn giữa hai vụ lúa. Nấm trồng to hơn nấm tự nhiên nhưng hương vị không khác nhau là mấy. Nấm rơm trồng cây lớn hơn và trở thành hàng hóa đi về phố thị, có mặt trong các nhà hàng, quán ăn. Trong cái lạnh cuối năm chợt nhớ món bánh xèo nấm rơm. Không cần cầu ký, mỗi cái bánh chỉ cần vài con tôm đồng, ít nấm rơm xé thành sợi là có món bánh xèo ngon. Nấm rơm đi vào đời sống ẩm thực nông dân từ rất lâu, ngày nay người ta dùng nấm chế biến các món ăn mà không cần bận tâm đến vấn đề an toàn thực phẩm bởi đã quá quen thuộc. Nấm rơm om nước dừa tươiNguyên liệu:500g nấm rơm búp, 1 muỗng hành tỏi băm, 1 chén nước dừa tươi, 1/2 củ hành tây thái múi, 3 muỗng hạt nêm Knorr từ thịt thăn và xương ống, 3 muỗng đường, 1 muỗng tiêu.Thực hiện:Nấm rửa sạch, để ráo, ướp gia vị, hành tỏi cho thấm. Bắc chảo dầu nóng, cho nấm vào chiên thơm, cho nước tương vào đun sôi. Chú ý nêm 3 muỗng hạt nêm.Cho nước dừa tươi vào om cạn còn 1/2, sau đó cho hành tây vào đảo đều, tắt lửa. Cho nấm ra đĩa, trên rắc ít tiêu và hành ngò.Tổ tôm nấm rơmNguyên liệu:2 trứng gà, 200g tôm, 100g nấm trắng hay nấm rơm, 1 ít hành lá, 1/4 muỗng cà phê hạt nêm, 1/2 muỗng cà phê muối, 1/2 muỗng cà phê bột xù.Thực hiện:Nấm rơm cắt bỏ phần đầu, ngâm muối, rửa sạch, để cho ráo nước. Tôm rửa sạch, lột vỏ, cắt bỏ phần chỉ, để lại một phần đuôi, không lột vỏ. Dùng dao tách nhẹ tôm làm hai phần. Ướp tôm với muối, hạt nêm, để 10 phút cho ngấm gia vị. Dùng hành luộc buộc nấm vào tôm. Sau đó, đem chiên với lòng đỏ trứng và bột xù.Nấm chưng trứng bách thảoNguyên liệu:2 trứng gà, 1 trứng bách thảo, 100g nấm trắng hay nấm rơm, 1/4 muỗng cà phê hạt nêm, 1/2 muỗng cà phê muối, một ít mỡ hành, 1/2 muỗng cà phê bột năng.Thực hiện:Trứng gà cho vô chén đánh tan, thêm 1/2 muỗng cà phê bột năng vào chén nước hòa tan, sau đó cho vào với trứng, nêm gia vị khuấy đều. Ngâm nấm 5 phút với nước muối loãng, sau đó rửa lại cắt lát nhỏ, cho vào chung với trứng trộn đều. Thêm khoảng 1/2 muỗng xúp dầu ăn rồi đem chưng cách thủy với lửa nhỏ. Chưng độ 5 phút, xắp trứng bách thảo vào, chưng tiếp đến khi trứng chín hẳn.Sau khi trứng chín, cho đĩa trứng ra ngoài, thêm một ít mỡ hành lên mặt và vài giọt nước tương. Không nên chưng trứng với lửa to và chưng quá lâu, trứng già, ăn sẽ không ngon.Bí đỏ hầm nấm rơmNguyên liệu:200g thịt nạc, 100g nấm rơm, 1 ít hành lá, 1/2 trái bí đỏ, 1/4 muỗng cà phê hạt nêm, 1/2 muỗng cà phê muối.Thực hiện:Nấm rơm cắt bỏ phần đầu, ngâm muối, rửa sạch, để cho ráo nước. Thịt nạc ướp gia vị, hạt nêm, tiêu, đảo đều cho thấm gia vị. Bí đỏ cắt bỏ vỏ, bỏ hạt, cắt khúc to, rửa sạch.Cho dầu vào nồi, xào sơ qua thịt nạc, sau đó cho nước vào 1/2 nồi, đun sôi. Sau đó cho bí đỏ vào, khoảng 10 phút cho nấm rơm vào, chỉnh lửa nhỏ. Hầm cho nấm ra nước ngọt và mềm bí. Trang trí thêm hành lá để tăng thêm mùi thơm của nồi canh và cho đẹp mắt.Ớt xanh xào nấm rơmNguyên liệu:100g nấm rơm, 400g ớt xanh, hành khô, muối, nước mắm ngon, dầu ăn, hạt nêm.Thực hiện:Nấm rơm nhặt sạch ngâm với chút muối, rửa sạch để ráo. Ớt xanh rửa sạch, bỏ hột, cắt đoạn vừa ăn. Hành khô bóc vỏ, thái lát. Cho dầu ăn vào chảo đun nóng, phi thơm hành, cho nấm vào xào chín, xúc để riêng.Cho tiếp dầu vào chảo, phi thơm hành, cho ớt xanh vào xào, đảo nhanh tay, nêm mắm muối vừa ăn, đặc biệt là 2 muỗng hạt nêm, rồi cho nấm vào đảo đều. Sau đó, bày ra đĩa, trang trí thêm hoa cà rốt cho đẹp mắt. Dùng nóng. Nấm bày bán như rau Có thể thấy, ngành nông nghiệp khá chậm trễ trong việc đưa ra quy hoạch phát triển ngành trồng nấm ăn và nấm dược liệu để hậu quả hiện tại, thị trường nấm bị hàng ngoại chiếm lĩnh. Tháng 11-2013, Bộ NN&PTNT mới có Đề án phát triển trồng nấm đến năm 2020. Theo đề án này, năm 2014, tổng lượng nấm tươi Việt nấm linh chi hàn quốc Nam sản xuất ra chỉ đạt khoảng 15.000 tấn và đến năm 2020, mục tiêu mới đưa ra, cả nước sản xuất được 150.000 tấn nấm các loại, đáp ứng 20% nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, đề án cũng chỉ đưa vào một số loại nấm bình dân, phổ biến như nấm mỡ, nấm sò, mộc nhĩ… Cũng bởi sự chậm trễ này mà hiện nay, chiếm phần lớn thị trường nấm trong nước là nấm nhập khẩu từ nhiều nước khác nhau. Đáng nói, phần nhiều trong số đó là các loại nấm ăn không rõ nguồn gốc xuất xứ cùng cách bảo quản không đúng quy định gây nguy hại tới sức khỏe người tiêu dùng. Khảo sát một loạt các chợ trên địa bàn TP như Nghĩa Tân, Bưởi, Kim Liên, Nguyễn Công Trứ… không khó tìm mua nhiều loại nấm không rõ nguồn gốc xuất xứ, nấm bảo quản dưới trời… nắng tại các hàng bán rau, quả. Các loại nấm đều được đóng gói bao bì nhưng nhiều loại không rõ nhãn mác, nguồn gốc như nấm sò, nấm mỡ. Một tiểu thương bán rau tại chợ Nguyễn Công Trứ cho hay, các loại nấm đều được chị nhập tại chợ đầu mối, tùy khả năng tiêu thụ nhưng dường như không hạn chế về số lượng. Đặc biệt, mặc dù trên bao bì khuyến cáo bảo quản ở nhiệt độ từ 1-5 độ C nhưng phần lớn được bảo quản sơ sài trong túi nilon buộc chun, không nguồn gốc, không hạn sử dụng. Do bảo quản ở nhiệt độ thường nên có những túi nấm bốc hơi, ngả sang màu vàng, bên trong có mùi ẩm mốc. Theo các chuyên gia về nghiên cứu sinh học, nấm thông thường chỉ có thể bảo quản từ 5-7 ngày sau khi thu hoạch, tuy nhiên các loại nấm đang được bán trên thị trường hiện nay không bị kiểm soát về thời hạn sử dụng, điều kiện bảo quản, tiềm ẩn nguy cơ gây hại tới sức khỏe người tiêu dùng. Theo PGS.TS Nguyễn Thị Chính, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển nấm và sản phẩm sinh học, nếu bảo quản nấm không đúng cách, vi khuẩn xâm nhập sẽ khiến nấm thối và hỏng, gây tác hại cho người sử dụng. Bỏ rơi thị trường Đại diện một doanh nghiệp chuyên nhập khẩu nấm cho hay, hiện tại Việt Nam cũng đã có nhiều công ty, hợp tác xã tham gia sản xuất nấm ăn quy mô lớn, song lượng cung ứng ra thị trường cũng chỉ chiếm một phần nhỏ và cũng chỉ là một số loại nấm phổ thông như nấm mỡ, nấm sò, mộc nhĩ. Các loại nấm cao cấp hơn như nấm đùi gà, nấm kim châm, nấm thủy tiên dù điều kiện thời tiết Việt Nam cũng có thể sản xuất nhưng gần như không có đơn vị nào trồng. Phần lớn lượng nấm tiêu thụ trên thị trường hiện nay được nhập từ Trung Quốc qua nhiều con đường khác nhau, một số nhập từ Hàn Quốc. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, mỗi ngày Việt Nam phải nhập khẩu 14,8 tấn nấm cao cấp từ Trung Quốc và Hàn Quốc, trong khi đó số lượng sản phẩm này của các cơ sở trong nước chỉ từ 2-3 tấn/ngày. Riêng thị trường Hà Nội mỗi ngày tiêu thụ khoảng 10 tấn nấm tươi các loại, trong đó phần lớn nhập khẩu từ Trung Quốc. Được biết, để có thể trồng được các loại nấm cao cấp thì chi phí đầu tư xây nhà lạnh khá lớn so với đầu tư sản xuất các loại nấm thông thường. Đồng thời chi phí chạy phòng lạnh khiến các sản phẩm nấm cao cấp của Việt Nam có giá cao hơn hẳn mà hình thức lại không bằng những mặt hàng nấm nhập khẩu nên sức cạnh tranh khá kém. Bên cạnh đó, kiểm soát ATTP đối với nấm nhập khẩu và nấm sản xuất trong nước dường như đang bị bỏ ngỏ. Tháng 4 vừa qua, Thanh tra Sở NN&PTNT Hà Nội đã phát hiện trang trại trồng nấm Trần Khánh Ly tại xã Tàm Xá, Đông Anh trồng nấm không giấy phép. Đặc biệt, cơ sở này đã sử dụng thuốc bảo vệ thực vật Trung Quốc ngoài luồng để trồng nấm. Trong khi đó, quy mô sản xuất của trang trại khá lớn, hoạt động từ năm 2012. Ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật nhìn nhận, nấm ăn là một trong những sản phẩm nhập khẩu thuộc đối tượng phải kiểm soát về ATTP. Hàng năm, các trạm Bảo vệ thực vật trên cả nước vẫn lấy mẫu để kiểm tra, phân tích chất lượng. Theo quy định, chúng tôi vẫn lấy mẫu kiểm tra, tuy nhiên cũng chưa phát hiện mẫu nấm nào vi phạm quy định về ATTP. Nếu có, chúng tôi sẽ công bố để người tiêu dùng nắm được”, ông Nguyễn Xuân Hồng cho hay. Tuyết Nhung .. Nystatin hầu như không độc và không gây mẫn cảm và dung nạp tốt ở tất cả các lứa tuổi kể cả trẻ nhỏ suy yếu và ngay cả khi dùng kéo dài. Tuy nhiên ở những người bệnh mẫn cảm với thuốc có thể có biểu hiện dị ứng nổi mày đay, ngoại ban, gây kích ứng tại chỗ, nặng có thể gặp hội chứng Steven - Johnson đây là một biểu hiện dị ứng nặng của thuốc với tổn thương da và niêm mạc như hồng ban đa dạng kèm bóng nước trên hồng ban. Nếu gặp các biểu hiện trên cần ngừng thuốc ngay và có biện pháp xử lý thích hợp. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể gặp một số tác dụng không mong muốn khác như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa sau khi uống thuốc, nhất là khi sử dụng liều cao. Dược sĩ hoàng thu thủyCách dùng: Đối với nhiễm nấm Candida ở đường ruột, thực quản, nystatin được dùng phối hợp với kháng sinh để ức chế sự phát triển của vi khuẩn đường ruột. Liều dùng của người lớn và trẻ em theo chỉ định của bác sĩ. Có thể chia thuốc ra dùng 3 - 4 lần/ngày, đợt điều trị có thể tới 14 ngày. Khi dùng nystatin theo đường uống, tránh dùng các thuốc làm thay đổi nhu động ruột, các thuốc bao niêm mạc tiêu hóa vì làm cản trở tác dụng của nystatin; Tổn thương niêm mạc miệng, dùng dạng viên ngậm hoặc hỗn dịch, 4 lần một ngày. Điều trị phải tiếp tục ít nhất 48 giờ sau khi hết triệu chứng quanh miệng. Nếu sau 14 ngày điều trị, vẫn còn triệu chứng, cần xem lại chẩn đoán; Nhiễm nấm âm đạo, đợt điều trị 14 ngày, dùng dạng viên đặt hoặc kem. Có thể dùng viên đặt phối hợp với metronidazol; Tổn thương ngoài da dùng dạng mỡ, gel, kem hoặc bột mịn. Bôi 2 - 4 lần/ngày cho tới khi khỏi hẳn. Dược sĩ Hoàng Thu Thủy. Về chính sách, những người sản xuất nấm sẽ được tỉnh hỗ trợ 100% kinh phí tập huấn, đào tạo nghề, chuyển giao kỹ thuật cũng như kinh phí cho các Hội Nông dân tổ chức các hội nghị, hội thảo, phổ biến, quảng cáo, tuyên truyền; hỗ trợ 40% kinh phí mua giống nấm; 40% kinh phí đầu tư máy móc. Kinh phí do các tổ chức kinh tế và cá nhân tự đầu tư triển khai trồng nấm khoảng 231 tỷ đồng, ngân sách tỉnh chỉ hỗ trợ 7,8 tỷ đồng. Các dấu hiệu nhận diện nấm độc 1. Nấm có đủ: mũ, phiến nấm, cuống, vòng cuống và bao gốc thường là nấm độc. 2. Bên trong thân cây nấm màu hồng nhạt, mũ nấm màu đỏ có vẩy trắng, sợi nấm phát sáng trong đêm là nấm độc. 3. Bộ phận độc nằm trong toàn bộ thể quả nấm mũ, phiến, vòng, cuống, bao gốc nấm, độc tố thay đổi theo mùa, trong quá trình sinh trưởng của nấm, trong môi trường đất đai, khí hậu. Đặc điểm nhận dạng một số loại nấm độc 1. Nấm độc tán trắng Amanita verna - Mọc thành từng cụm hoặc đơn chiếc trên mặt đất trong rừng và một số nơi khác. - Mũ nấm: Màu trắng, bề mặt mũ nhẵn bóng, lúc non đầu tròn hình trứng, mũ nấm đính chặt vào cuống. Khi trưởng thành mũ nấm phẳng với đường kính khoảng 5 – 10 cm. Khi già mép mũ có thể cụp xuống. - Phiến nấm: Màu trắng. - Cuống nấm: Màu trắng, có vòng dạng màng ở đoạn trên gần sát với mũ. - Chân cuống phình dạng củ và có bao gốc cách dùng nấm linh chi hình đài hoa. - Thịt nấm: Mềm, màu trắng, mùi thơm dịu. - Độc tố chính: các amanitin amatoxin có độc tính cao 2. Nấm độc trắng hình nón Amanita virosa - Trông gần giống nấm độc tán trắng. - Mọc thành từng cụm hoặc đơn chiếc trên mặt đất trong rừng và một số nơi khác. - Mũ nấm: Màu trắng, bề mặt nhẵn bóng, mũ nấm lúc non đầu tròn hình trứng, mép khum đính chặt vào cuống. Khi trưởng thành mũ nấm thường khum hình nón với đường kính khoảng 4 – 10 cm. - Phiến nấm: Màu trắng. - Cuống nấm: Màu trắng, có vòng dạng màng ở đoạn trên gần sát với mũ. Chân cuống phình dạng củ và có bao gốc hình đài hoa. - Thịt nấm: Mềm, màu trắng, mùi khó chịu. - Độc tố chính: các amanitin amatoxin, có độc tính cao. 3. Nấm mũ khía nâu xám Inocybe fastigiata hoặc Inocybe rimosa - Mọc trên mặt đất trong rừng, nơi có nhiều lá cây mục nát và một số nơi khác. - Mũ nấm hình nón đến hình chuông, đỉnh nhọn, có các sợi tơ màu từ vàng đến nâu tỏa ra từ đỉnh mũ xuống mép mũ nấm. - Khi già, mép mũ nấm bị xẻ ra thành các tia riêng rẽ; đường kính mũ nấm 2 – 8cm. - Phiến nấm lúc non màu hơi trắng gắn chặt vào cuống nấm và khi già có màu xám hoặc nâu tách rời khỏi cuống nấm. - Cuống nấm: Mầu từ hơi trắng đến vàng nâu dài 3-9cm, không có vòng cuống. - Thịt nấm: mầu trắng - Độc tố chính: muscarin 4. Nấm ô tán trắng phiến xanh Chlorophyllum molybdites - Mọc thành từng cụm hoặc đơn chiếc ở ven chuồng trâu, chuồng bò, trên bãi cỏ, ruộng ngô và một số nơi khác... - Mũ nấm: Lúc còn non hình bán cầu dài, màu vàng nhạt, có các vảy nhỏ màu nâu nhạt hoặc xám nhạt. Khi trưởng thành mũ nấm hình ô hoặc trải phẳng, màu trắng, đường kính mũ: 5 – 15 cm. Trên bề mặt mũ nấm có các vẩy mỏng màu nâu bẩn, vảy dày dần về đỉnh mũ. - Phiến nấm mặt dưới mũ nấm: Lúc non có màu trắng, lúc già có ánh màu xanh nhạt hoặc xanh xám, nấm càng già màu xanh càng rõ. - Cuống nấm: Màu từ trắng đến nâu hoặc xám, có vòng ở đoạn trên gần sát với mũ. Chân cuống không phình dạng củ và không có bao gốc; dài 10 – 30 cm. - Thịt nấm: Màu trắng - Độc tính thấp, chủ yếu gây rối loạn tiêu hóa. Ảnh: AN DESIGN Thực hiện: - Các loại nấm bỏ gốc, rửa sạch, riêng nấm đông cô có thể luộc sơ, vắt ráo cho bớt mùi hôi. - Rong biển, đậu hủ non cắt miếng vừa ăn. Cà rốt gọt vỏ, rửa sạch, tỉa hoa, xắt khoanh mỏng. - Cải ngọt các loại rửa sạch, cắt khúc. Bắc nồi nước dùng lên bếp, cho rong biển, gừng sợi, nước tương vào để nước lẩu có mùi thơm, để lửa riu riu, nêm thêm hạt nêm chay. - Cho phần nước dùng này vào nồi đất, đặt lên bếp cồn hoặc bếp than, đun sôi; khi ăn, cho nấm, đậu hủ, rau cải vào, ăn kèm với mì udon. Hướng dẫn: Đầu bếp Tạ Đình Nhựt LÊ ANH ghi .
III. Nấm linh chi Nấm rơm Nấm sò Nấm hương
Một số hình ảnh của nấm tử thần” Amanita pholoides - Nguồn: Wikipedia. Theo TS Lê Xuân Thám, đây là một loại nấm cùng chi với loài nấm Macrocybe crassa đã được sản xuất đại trà trên thị trường với tên nấm đùi gà được phát hiện vào năm 2000, nhưng loài nấm Macrocybe gigantea này thì vẫn chưa được nhân giống và sản xuất trên thị trường.Cây nấm khổng lồ được người dân Bình Dương mang về trồng vào chậu, sau đó hiến tặng cho các nhà khoa học Lâm Đồng. Ảnh: Bình Dương OnlineTrong một số tài liệu của các nhà khoa học Nhật Bản cũng đã công bố, nấm Macrocybe gigantea cũng có giá trị dinh dưỡng rất cao, trên thực tế người dân một số vùng có loài nấm này lâu nay đã sử dụng làm thực phẩm để ăn.Tuy nhiên, ông cũng cho biết, hiện nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục tìm hiểu kỹ độc tính lâu dài ở loài nấm Macrocybe gigantea này, tiến hành trồng thử nghiệm và phân tích thành phần dinh dưỡng cũng như tiến tới phân tích dược tính của chúng trước khi đưa ra thị trường.Thế hệ f1 và f2 của cây nấm đùi gà khổng lồ phát hiện tại Bình Dương. Biện pháp phòng tránh ngộ độc do các loại nấm Khi thu hái các loại nấm trong tự nhiên về làm thức ăn thì chỉ những người có kinh nghiệm và hiểu biết rõ về nấm mới được thu hái. Không cho phép trẻ em và những người không hiểu biết về nấm đi thu hái nấm rừng về làm thức ăn; Các loại nấm cách dùng nấm linh chi khi mua ở chợ phải kiểm tra thật kỹ xem có đồng nhất về chủng loại và màu sắc. Nhất thiết phải loại bỏ các loại nấm lạ, nấm có màu sắc sặc sỡ, thân nấm bị mốc, thịt nấm có màu khác lạ và có hiện tượng phát quang. Sau khi ăn nấm, nếu có biểu hiện đau đầu, buồn nôn, đi ngoài ra máu thì phải nghĩ ngay là đã ăn phải nấm độc, cần phải có các biện pháp gây nôn nhanh chóng và đưa ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để kịp thời rửa ruột và có các biện pháp cấp cứu kịp thời” - Theo BS. Hà Trung Dũng - BVĐK Lai Châu. Điều trị cho bệnh nhân ngộ độc nấm ở huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên tại Trung tâm chống độc - BV Bạch Mai.. Loài nấm này còn có tên gọi khác là nấm thạch vàng và thường được tìm thấy ở các khe gỗ. Nấm có kết cấu giống thạch và khi sờ vào có cảm giác dính và nhầy. Viêm màng não do nấm ở bệnh nhân không HIV rất hiếm gặp Đó là bệnh nhân nam 53 tuổi, ở Lộc An, Nam Định làm nông nghiệp, không có tiền sử HIV hay các bệnh lý mạn tính khác. Bệnh nhân có biểu hiện sốt kéo dài nhiều ngày kèm theo gầy sút cân 12kg, ho khan, đau đầu, nôn, chân phù. Đặc biệt, biểu hiện nổi bật là các triệu chứng trên hệ thần kinh, lúc đầu là đau đầu, nôn, sau đó có giảm trí nhớ, liệt nửa người trái, rối loạn tâm thần, co giật động kinh và giai đoạn sau là rối loạn ý thức, hôn mê. Hình ảnh nấm não trên MRI T2. Bệnh diễn biến phức tạp với tổn thương nhiều cơ quan như viêm não, viêm phổi, nấm máu và suy thận. Đã điều trị tích cực bằng kháng sinh, nuôi dưỡng, thông khí nhân tạo, lọc thận, bù dịch điện giải... Nhưng người bệnh bị suy hô hấp nặng và đã tử vong sau hơn 3 tháng mắc bệnh. Thủ phạm gây nấm não Penicillium marneffei lần đầu tiên được phân lập tại Việt Nam vào năm 1956 từ một loài chuột tre bamboo rat có tên là Rhyzomys sinensis. Trường hợp nhiễm nấm P. Marneffei xảy ra đầu tiên trên người được công bố đầu tiên năm 1973 ở một người Mỹ bị bệnh Hodgkin đã sống ở Đông Nam Á. Sau đó, người ta phát hiện được một số trường hợp ở Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam nhưng đều ở người nhiễm HIV/AIDS. Gần đây, nhiễm nấm P. Marneffei được coi là nhiễm khuẩn cơ hội hay gặp trong những người nhiễm HIV/AIDS tại khu vực Đông Nam Á hoặc đi du lịch tới các nước Đông Nam Á.Tiếp tục xét nghiệm giải trình tự gen tại Trung tâm Nghiên cứu công nghệ cao, Học viện Quân y và Viện Vệ sinh Dịch tễ TW đều xác định là chủng nấm penicillium marneffei. Đây là trường hợp đầu tiên ở Việt Nam bệnh nhân không bị HIV/AIDS nhiễm loại nấm này. Bệnh thường gặp trên bệnh nhân có suy giảm miễn dịch như nhiễm HIV giai đoạn cuối AIDS hoặc trên bệnh nhân bị Hodgkin, bệnh bạch cầu, luput ban đỏ hệ thống, sử dụng corticoid kéo dài hoặc liệu pháp điều trị gây suy giảm miễn dịch. Đây là dạng nhiễm khuẩn cơ hội và loại nấm hay gặp là cryptococcus neophormans. Tại Việt Nam, năm 2003 đã phát hiện ca nấm não do C.neophormans không bị HIV/AIDS đầu tiên tại Bệnh viện Lâm sàng Nhiệt đới Trung ương. Nấm não do penicillium marneffei trên bệnh nhân không có HIV/AIDS hiếm gặp hơn, đã có phát hiện ở Brazil 2005, Malaysia 2009. Những triệu chứng điển hình Triệu chứng lâm sàng chung của nhiễm nấm P. Marneffei thường biểu hiện lách to, gan to, hạch to, sốt trên 38 0 C, giảm cân, thiếu máu, nổi ban sẩn đỏ ngoài da và nấm họng, đau đầu, tiêu chảy, ho, khó thở... Các biểu hiện về nhiễm nấm máu, nấm não-màng não ít gặp hơn. Đặc điểm lâm sàng chung của nấm não-màng não là đau đầu, buôn nôn, nôn, rối loạn tâm thần, co giật động kinh, có thể có liệt, hội chứng màng não, rối loạn ý thức, hôn mê. Chẩn đoán xác định nấm P. Marneffei trước đây dựa vào soi nấm trực tiếp, nuôi cấy. Trong những năm gần đây đang phát triển kỹ thuật chẩn đoán sinh học phân tử là CPR và giải mã gen với độ nhạy và độ đặc hiệu cao. Trên bệnh nhân diễn biến lâm sàng ban đầu là hội chứng nhiễm khuẩn nhẹ, sau đó xuất hiện các triệu chứng về hô hấp, suy thận và viêm não; xét nghiệm cùng thời điểm thấy tổn thương ở phổi, suy thận, thay đổi dịch não tủy, nhiễm nấm máu và nấm trong dịch não tủy. Như vậy, bệnh nhân đã bị nhiễm nấm máu, từ đó nấm lan rộng khắp cơ thể và xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương. Hình ảnh nấm phổi. Chẩn đoán khó? Mặc dù người bệnh không bị nhiễm HIV, không có các bệnh gây suy giảm miễn dịch mắc phải hoặc thứ phát, nhưng biểu hiện lâm sàng của nhiễm nấm do P. Marneffei được phát hiện rất nặng nề với tổn thương đa nội tạng quan trọng như viêm phổi, suy thận, nhiễm nấm máu và đặc biệt là nhiễm nấm não. Bệnh khó được chẩn đoán đúng ngay từ đầu do tổn thương phức tạp, lan tỏa và không đặc hiệu, dễ nhầm với lao, viêm não virut, ung thư. Nhiễm nấm P. Marneffei không còn chỉ khu trú ở một vài nước, mà đã lan rộng sang nhiều nước khác, đặc biệt khu vực Đông Nam Á. Bệnh không chỉ gặp ở những người bị suy giảm miễn dịch, người nhiễm HIV/AIDS, mà cả ở những người bình thường có cơ thể suy yếu. Chúng ta nên xét nghiệm tìm nấm ở phổi, nấm máu và dịch não tủy khi việc tìm kiếm các bệnh thông thường chưa rõ hướng chẩn đoán. BSCKI. Nguyễn Văn Tuấn Bộ môn Nội thần kinh - Bệnh viện 103. Khám sức khỏe định kỳ có thể phát hiện sớm bệnh vi nấm Aspergillus Bệnh nhân đang chữa trị tại bệnh viện là bà Đ.T.H. 65 tuổi, ngụ tại Long An, được các bác sĩ chẩn đoán bị nấm phổi, nhập viện ngày 17.7. Một bệnh nhân nam là N.V.T. 22 tuổi ngụ gần nghĩa trang Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân, TP.HCM với chẩn đoán bị nấm ngoài da hiếm gặp. Bệnh nhân T. Có những biểu hiện lở loét toàn thân, giống như người bị cùi, ghẻ lở, vết loét lây lan. Anh T. Đã đi khám ở nhiều bệnh viện, các bác sĩ cho thuốc uống nhưng không khỏi, vết loét ngày càng lan ra gây bội nhiễm. Sau khi điều trị ở bệnh viện bệnh Nhiệt đới, bác sĩ cho anh uống thuốc đặc trị chống vi nấm, 6 tuần sau sức khỏe của anh T. Đã trở lại bình thường.TS.BS. Trần Phủ Mạnh Siêu, trưởng khoa xét nghiệm bệnh viện bệnh Nhiệt đới, cho biết: bệnh vi nấm Aspergillus SP đang bị các bác sĩ bỏ sót và nhầm lẫn với các bệnh chàm, dị ứng, viêm da nên cho bệnh nhân uống thuốc kháng viêm, kháng sinh vẫn không khỏi. Vi nấm Aspergillus SP phát tán trong không khí ở xứ nhiệt đới nhiều, trong đó có Việt Nam. Những người bị nhiễm loại vi nấm này có cơ thể miễn dịch kém.Vi nấm Aspergillus SP phát triển mạnh ở xác động và thực vật đang phân hủy, thức ăn ôi thiu trong thùng rác, gạo để mốc. Đặc biệt, vi nấm phát tán rất nhanh ở những bãi rác, nghĩa trang, khu đất ẩm, đất hoang, ở những thân cây mục. Người bệnh chỉ cần hít loại vi nấm vào đường phổi gây ra áp xe phổi, tạo thành quả bướu nấm trong phổi, bệnh nặng còn phát tán gây bệnh nấm ngoài da.Hầu hết các bệnh nhân đến khám đều có biểu hiện ho tức nhẹ. Bệnh nặng sẽ làm tăng kích thước bướu nấm, lan ra ngoài da, vi nấm ăn vào mạch máu, bệnh nhân chỉ cần cử động mạnh, ho mạnh có thể gây vỡ động mạch, ra máu một cách ồ ạt rồi tử vong.Cũng theo BS. Siêu, bệnh vi nấm Aspergillus SP khó phát hiện, người dân chủ yếu nên dọn vệ sinh môi trường sạch sẽ. Đặc biệt, mỗi người nên khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần, chụp phim phổi để phát hiện các bệnh lao phổi, vi nấm… Nếu bác sĩ nghi ngờ bị nhiễm nấm sẽ tìm nguyên nhân để chữa trị kịp thời. Đồng Nai không chỉ nổi tiếng với nghề làm nấm mèo, bào ngư, nấm sò mà còn nổi tiếng với nghề làm nấm rơm. Giá nấm rơm ngày thường 45-60 ngàn đồng/kg, còn vào ngày rằm, mùng một và dịp Tết Nguyên đán có khi lên đến trên 80 ngàn đồng/kg. Không đủ nấm bán Đồng Nai có các vùng trồng nấm rơm khá nổi tiếng là: xã Tân Bình huyện Vĩnh Cửu, xã Xuân Phú, Bảo Hòa huyện Xuân Lộc. Nấm rơm ở Đồng Nai hơn một nửa được vận chuyển nam linh chi han quoc về TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận để tiêu thụ. Anh Nguyễn Văn Phấn, ấp Vĩnh Hiệp, xã Tân Bình huyện Vĩnh Cửu đang chăm sóc ruộng nấm rơm. Anh Nguyễn Văn Phấn, ấp Vĩnh Hiệp xã Tân Bình huyện Vĩnh Cửu, cho hay: Nấm rơm ở Tân Bình được làm hoàn toàn từ rơm nên luôn được thương lái đặt mua với giá rất cao, ngày thường 50-55 ngàn đồng/kg, còn ngày rằm, mùng một tăng thêm khoảng 5-10 ngàn đồng/kg. Đặc biệt, thời điểm cận Tết Nguyên đán giá gần 100 ngàn đồng/kg”. Cũng theo anh Phấn, năm nay giá nấm rơm tăng sớm hơn năm trước. Thời điểm này, thương lái vào tận ruộng mua 65-70 ngàn đồng/kg. Với giá nấm như hiện nay, trừ chi phí anh Phấn còn lời khoảng 25 triệu đồng/sào/lứa. Tương tự, anh Nguyễn Văn Đấu, ấp Vĩnh Hiệp, xã Tân Bình huyện Vĩnh Cửu hào hứng kể: Nấm rơm ở vùng này làm không đủ hàng để bán và thương lái luôn mua cao hơn nấm rơm các nơi khác khoảng 15 ngàn đồng/kg. Hiện tôi đang làm vụ nấm rơm áp tết, vì đây là thời điểm bán được giá nhất trong năm”. Sở dĩ nấm rơm ở Tân Bình có giá bán cao là vì các hộ dân ở đây dùng nguyên liệu 100% là rơm và quá trình cấy meo, chăm sóc không phun xịt bất cứ một loại thuốc hay hóa chất nào. Ông Lê Văn Thanh, Phó chủ tịch UBND xã Tân Bình, cho biết: Nấm rơm ở Tân Bình có tiếng nên đầu ra rất thuận lợi, cho thu nhập cao. Tới đây, xã sẽ vận động nhân rộng mô hình trồng nấm rơm ra những hộ khác”. Diện tích tăng nhanh Nếu xã Xuân Định của huyện Xuân Lộc nổi tiếng với nghề trồng nấm mèo, thì các xã Xuân Phú, Bảo Hòa được nhắc đến nhiều bởi nghề trồng nấm rơm. Nấm rơm trồng ở vùng này giá bán không cao bằng nấm rơm trồng tại Vĩnh Cửu nhưng đầu ra tương đối ổn định. Nấm rơm trồng tại đây được nông dân tận dụng mùn cưa từ trồng nấm mèo, bào ngư trộn với rơm để làm. Với nguồn nguyên liệu dồi dào, nhiều hộ dân ở đây trồng nấm rơm quanh năm. Nấm rơm có ưu điểm là từ khi trồng đến khi thu hoạch xong chỉ hết khoảng 1 tháng. Song cũng có nhược điểm là một mảnh đất chỉ trồng nấm rơm được 1 lần nên các hộ trồng nấm phải thường xuyên di chuyển tìm nơi thuê đất để trồng. Tuy nhiên, đất sau khi trồng nấm rơm được bổ sung một lượng lớn rơm, mùn cưa trở nên màu mỡ do vậy nhiều gia đình sẵn sàng cho mượn đất trong một tháng để các hộ trồng. Ông Nguyễn Văn Nhuận, ấp Bình Xuân 1, xã Xuân Phú huyện Xuân Lộc là một trong những người có công đưa nghề trồng nấm rơm về vùng này, chia sẻ: Nghề trồng nấm rơm vất vả nhưng cho thu nhập cao, nếu chăm sóc tốt có thể lời gần 30 triệu đồng/sào/tháng”. Theo ông Nguyễn Văn Đăng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Xuân Phú huyện Xuân Lộc, trước đây trong xã chỉ có vài hộ trồng nấm rơm, nhưng nay đã tăng lên gần 20 hộ và diện tích trồng nấm được mở rộng lên hơn 50 hécta/năm. Hiện xã đang vận động thành lập câu lạc bộ nấm rơm để liên kết các hộ lại, chuyển giao kỹ thuật mới và hỗ trợ vốn nhằm tăng thêm lợi nhuận. Bà Nguyễn Thị Ninh, cán bộ Phòng Nông nghiệp huyện Xuân Lộc, cho biết: Gần 2 năm nay, nấm rơm có giá cao, lời nhiều nên diện tích trồng nấm tăng nhanh. Hiện toàn huyện có hơn 60 hécta trồng nấm rơm và lợi nhuận từ trồng nấm rơm khoảng 200-250 triệu đồng/hécta/vụ”. Theo Báo Đồng Nai .
Trong đó, nấm rơm muối đạt 6,4 triệu USD, tăng 18,6%, nấm mèo đạt 846,6 nghìn USD, tăng 91,7%. Các loại nấm kim chi, nấm tuyết xuất khẩu cũng tăng mạnh với mức tăng lần lượt 139,6% và 564,5%. Đáng chú ý, xuất khẩu nấm hương khô đã tăng rất mạnh, đạt 1,3 triệu USD, tăng 51,6 lần so với cùng kỳ 2009. Nguyên nhân khiến xuất khẩu nấm hương khô tăng mạnh chủ yếu do nhu cầu nhập khẩu từ Trung Quốc tăng. Đơn giá xuất khẩu nấm hương khô sang thị trường Trung Quốc hiện là 3USD/kg.Trang Thu. Khi nấm cũng phơi nắng” Trong vai người đi mua nấm cho quán lẩu, chúng tôi đã có cuộc khảo sát một loạt các chợ trên địa bàn TP Hà Nội như chợ Nghĩa Tân, chợ Bưởi, chợ Kim Liên, chợ Nguyễn Công Trứ… Không khó để có thể mua được nấm, mà còn mua được rất nhiều loại. Trước mắt chúng tôi, nấm bày bán trong các hàng rau quả trong chợ thường được bày ê hề trên mẹt, trên bàn, không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Khác với những mớ rau, nấm bán tại chợ thường được đóng gói nilon, nhưng nhiều loại như nấm sò, nấm mỡ thường không có nhãn, nếu có thì ghi chung chung, không rõ nơi sản xuất, không ghi chú gì hết. Giá mỗi túi nấm dao động từ 11.000-18.000 đồng. Với giá cả tầm tầm nên nấm có sức mua lớn cũng như nguồn cung… cực kỳ dồi dào. Vừa nhặt rau bí, một tiểu thương tại chợ Nguyễn Công Trứ vừa khoe” với chúng tôi, các loại nấm chị này bán đều được nhập từ chợ đầu mối. Chị này hồ hởi: Nếu các em mua về làm hàng thì có giá chiết khấu sâu, mà hàng thì bao nhiêu cũng có. Chỉ cần a lô cho chị trước”. Theo các chuyên gia nông nghiệp, nấm thông thường chỉ có thể bảo quản từ 5 -7 ngày sau khi thu hoạch. Tuy nhiên, không ai có thể biết các loại nấm đang bán tại các chợ lẻ ở Hà Nội đã ra đời” được bao lâu. Thêm nữa, nấm phải được bảo quản ở nhiệt độ từ 1-5 độ C, nhưng phần lớn số nấm ăn bán ở chợ mà chúng tôi mục kích” thường được bảo quản sơ sài trong túi nilon buộc túm bằng chun vòng... Do cũng phải phơi nắng phơi sương” nên có những túi nilon đựng nấm đọng hơi, nấm ngả sang màu vàng, bên trong có mùi ẩm mốc và chắc chắn, nếu ăn những loại nấm này, người tiêu dùng sẽ bị ảnh hưởng đến sức khỏe. Phần lớn nấm bán tại các chợ bán lẻ đều không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Đồng tình, PGS.TS Nguyễn Thị Chính, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu phát triển nấm và sản phẩm sinh học, giải thích thêm, nếu bảo quản nấm không đúng cách, vi khuẩn xâm nhập sẽ khiến nấm thối và hỏng. TS Chính cũng mách nước”, nếu nấm bị nhớt, dù khi rửa làm mất nhớt nhưng không còn đảm bảo ATTP. Họa từ nấm vào miệng… Theo thông tin có được từ các nhà quản lý, hiện nay có một số doanh nghiệp, hợp tác xã tại Việt Nam tham gia sản xuất nấm ăn quy mô lớn, song thường chỉ tập trung vào một số loại nấm phổ thông như nấm mỡ, nấm sò, nấm mộc nhĩ… Lượng nấm made in Việt Nam” cung ứng ra thị trường cũng chỉ chiếm một thị phần nhỏ. Trong khi đó, dù điều kiện thời tiết Việt Nam phù hợp nhưng các loại nấm cao cấp như nấm đùi gà, nấm kim châm, nấm thủy tiên… gần như không có một cơ sở nào mặn mà. Lý do được một nhà sản xuất tiết lộ là, để có thể trồng được các loại nấm cao cấp thì chi phí đầu tư khá lớn so với đầu tư sản xuất các loại nấm thông thường đặc biệt là đầu tư cho nhà lạnh. Chi phí vận hành nhà lạnh khiến các sản phẩm nấm cao cấp của Việt Nam có giá cao hơn hẳn mà hình thức lại kém những mặt hàng nấm nhập nên sức cạnh tranh khá kém. Đại diện một doanh nghiệp chuyên nhập khẩu nấm cho hay, phần lớn lượng nấm tiêu thụ trên thị trường hiện nay được nhập từ Trung Quốc qua nhiều con đường khác nhau, chỉ một lượng nhỏ nấm nhập từ Hàn Quốc. Còn theo thống kê của Tổng cục Hải quan, mỗi ngày Việt Nam phải nhập khẩu 14,8 tấn nấm cao cấp từ Trung Quốc và Hàn Quốc, còn sản lượng từ các cơ sở trong nước chỉ khoảng 2-3 tấn/ngày. Riêng thị trường Hà Nội mỗi ngày tiêu thụ khoảng 10 tấn nấm tươi các loại, trong đó phần lớn nhập khẩu từ Trung Quốc. Ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật nhìn nhận, nấm ăn là một trong những sản phẩm nhập khẩu thuộc đối tượng phải kiểm soát về ATTP. Hằng năm, các đơn vị làm công tác bảo vệ thực vật trên cả nước vẫn lấy mẫu để kiểm tra, phân tích chất lượng. Theo quy định, chúng tôi vẫn lấy mẫu kiểm tra, tuy nhiên cũng chưa phát hiện mẫu nấm nào vi phạm quy định về ATTP. Nếu có, chúng tôi sẽ công bố để người tiêu dùng nắm được”, ông Nguyễn Xuân Hồng cho hay. Đấy là nấm nhập khẩu. Còn việc kiểm soát ATTP đối với nấm ăn lưu thông tại thị trường trong nước dường như đang bị bỏ ngỏ, nhất là nấm sản xuất trong nước. Tháng 4 vừa qua, Thanh tra Sở NN&PTNT Hà Nội đã phát hiện một trang trại trồng nấm Trần Khánh Ly, tại xã Tàm Xá, Đông Anh, trồng nấm không giấy phép. Đặc biệt, cơ sở này đã sử dụng thuốc bảo vệ thực vật Trung Quốc ngoài luồng để trồng nấm. Trong khi đó, trang trại này có quy mô, sản lượng khá lớn, hoạt động từ năm 2012. Không rõ đã có bao nhiêu nấm từ trang trại này cũng như những loại nấm trong túi nilon” không nhãn mác tham gia” vào các nồi lẩu nghi ngút khói trong quán ăn, nhà hàng, thậm chí các bữa tiệc tại gia. Người tiêu dùng không biết và các nhà quản lý cũng không biết. Vậy nên, trước khi sử dụng nấm trong bữa ăn, chúng ta hãy suy nghĩ lại. Nguyên liệu:1 cây nấm măng hoa bán tại các siêu thị lớn40g tôm tươi50g đậu hũ non40g măng tây Thái80g bí đỏ3g bột gà 40g nước dùng gà3g bột năng 10g bột nêm 5g muối10g dầu ănThực hiện: Dồn đậu hũ non vào nấm măng hoa, cột chặt 2 đầu, hấp chín. Tôm chẻ lưng, cắt 3 đường dọc thân rồi xối mỡ hoặc chiên cho nở bung đều.Nước sốt bí: bí đỏ hấp, xay nhuyễn một nửa, cho vào nồi nấu sôi cùng với nước dùng gà + bột năng + bột nêm + muối. Đặt một nửa bí đỏ hấp còn lại, nấm măng hoa và tôm lên dĩa. Trang trí thêm hành, ngò, măng tây hấp. Sau cùng chan nước sốt lên nấm măng hoa. Hướng dẫn: Đấu bếp nhà hàng Shang PalaceLầu 1 - Norfolk Mansion, 17-19-21 Lý Tự Trọng, Quận 1, TP.HCMĐiện thoại: 08 3823 2221.Đoàn Xuân ghi. Không xuất xứ, không hạn sử dụng Tại Hà Nội, khảo sát qua hàng loạt ngôi chợ lớn… mặt hàng nấm ăn được bày bán như rau dưới trời nắng chứ không bảo quản lạnh và nghiêm ngặt như trước kia. Mặc dù một số nấm được chứa trong túi ni lông nhưng trước đây thường có nhãn mác đầy đủ, ghi rõ nơi sản xuất, cơ sở kinh doanh… Còn nay, các loại nấm được người tiêu dùng ưa chuộng như nấm sò, nấm mỡ… chỉ đóng bao mà không biết nguồn gốc như thế nào. Hỏi các chủ quầy, họ cũng lắc đầu nói: Họ đưa từ đâu tới tôi không biết”. Giá rất rẻ và mỗi nơi mỗi giá, từ 11.000 đến 18.000 đồng/túi. Điều đáng nói, theo quy định, nấm là mặt hàng nhạy cảm nên cần phải bảo quản đúng quy trình để an toàn cho người tiêu dùng. Theo đó, các cơ quan chức năng đều yêu cầu phải bảo quản nấm ở nhiệt độ từ 1 - 5oC nhưng tại chợ, các bao nấm chỉ buộc chun, đóng gói sơ sài và không ghi hạn sử dụng. Do bảo quản ở nhiệt độ thường nên có những túi nấm bốc hơi, ngả sang màu vàng, bên trong có mùi ẩm mốc. Theo các chuyên gia về sinh học, nấm thông thường chỉ có thể bảo quản từ 5 - 7 ngày sau khi thu hoạch, tuy nhiên các loại nấm đang bán trên thị trường hiện nay dường như không ai kiểm soát về thời hạn sử dụng, điều kiện bảo quản, nên tiềm ẩn nguy cơ gây hại sức khỏe người tiêu dùng. Theo PGS-TS Nguyễn Thị Chính, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển nấm và sản phẩm sinh học, nếu bảo quản nấm không đúng cách, vi khuẩn xâm nhập sẽ khiến nấm mau hỏng, như vậy không đảm bảo về mặt an toàn thực phẩm. Nấm nhập ngoại, thêm nỗi lo Hiện tại Việt Nam cũng có nhiều công ty, hợp tác xã tham gia sản xuất nấm ăn quy mô lớn, song lượng cung ứng ra thị trường chỉ chiếm một phần nhỏ và chỉ là một số loại nấm phổ thông như nấm mỡ, nấm sò, mộc nhĩ… Trong khi các loại nấm cao cấp hơn như đùi gà, nấm kim châm, nấm thủy tiên dù điều kiện thời tiết Việt Nam cũng có thể sản xuất nhưng gần như không có đơn vị nào trồng. Phần lớn lượng nấm tiêu thụ trên thị trường hiện nay được nhập từ Trung Quốc qua nhiều con đường khác nhau, một số nhập từ Hàn Quốc. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, mỗi ngày Việt Nam phải nhập khẩu 14,8 tấn nấm cao cấp từ Trung Quốc và Hàn Quốc, nấm linh chi hàn quốc trong khi đó số lượng sản phẩm này của các cơ sở trong nước chỉ từ 2-3 tấn/ngày. Đứng ở góc độ kinh tế, có thể thấy ngành nông nghiệp đã khá chậm trễ trong việc đưa ra quy hoạch phát triển ngành trồng nấm ăn và nấm dược liệu nên hiện nấm ngoại gần như chiếm lĩnh thị phần. Vào tháng 11-2013, Bộ NN-PTNT mới có đề án phát triển trồng nấm đến năm 2020. Nhưng theo đề án này thì năm 2014, tổng lượng nấm tươi Việt Nam sản xuất ra chỉ khoảng 15.000 tấn và đến năm 2020 mới được 150.000 tấn nấm các loại, đáp ứng khoảng 20% nhu cầu thị trường. Và đề án cũng chỉ đưa vào một số loại nấm chủ lực như nấm mỡ, nấm sò, nấm mộc nhĩ… Tuy nhiên, nếu cứ trông dựa vào nguồn nấm nhập ngoại như hiện nay thì có thể đe dọa tới sức khỏe người tiêu dùng. Bởi việc kiểm soát của các cơ quan chức năng còn bị bỏ ngỏ. Và rồi lại thêm vòng luẩn quẩn khi cứ thả nổi nhập khẩu nấm ngoại sẽ có thể làm hại những người trồng nấm trong nước. Ông NGUYỄN XUÂN HỒNG, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật Bộ NN-PTNT Thực tế việc kiểm soát an toàn thực phẩm đối với nấm ăn lưu thông trên thị trường trong nước dường như đang bị bỏ ngỏ, gồm cả nấm nhập khẩu và nấm sản xuất trong nước. PHÚC HẬU .. Sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Nông nghiệp I chuyên ngành trồng trọt, Ngô Quốc Trịnh tích cực tham gia sinh hoạt đoàn tại địa phương. Bằng nhiệt huyết tuổi trẻ, cộng với tinh thần trách nhiệm cao, không ngừng nỗ lực phấn đấu, năm 2006, Trịnh được bầu làm Bí thư Đoàn thị trấn. Là một cán bộ đoàn, anh luôn trăn trở tìm cách xây dựng mô hình kinh tế giúp thanh niên lập nghiệp trên quê hương. Ngoài phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, thu hút thanh niên đến với các phong trào Đoàn, Trịnh còn ấp ủ một mô hình kinh tế của riêng mình mà anh đã học được trong những năm tháng trên giảng đường, đó là mô hình trồng nấm. Ý tưởng trở thành hiện thực khi nhiều khu đất ở địa phương bị bỏ trống do trồng cây năng suất kém. Trịnh đã thuê lại của hợp tác xã 500m2 làm thử nghiệm với nấm mỡ, nấm sò và nấm rơm. Trịnh cho biết: Trồng nấm không cần nhiều vốn, chỉ cần khoảng 3 triệu đồng là có thể xây dựng được một mô hình hộ gia đình. Điểm thuận lợi nữa là có thể tận dụng những sản phẩm phụ của nhà nông như rơm rạ, bông, mùn cưa, bã mía... Nấm mỡ trồng trong vụ đông từ tháng 10 Âm lịch năm trước đến tháng 3 năm sau trong khoảng thời gian này có thể trồng được 2 vụ, còn nấm sò thì trồng quanh năm. Trừ chi phí, một mô hình trồng nấm hộ gia đình có thể mang lại doanh thu 70 - 80 triệu đồng/năm. Hiện nay, Ngô Quốc Trịnh đã thuê lại đất của một số bà con xung quanh, mở rộng quy mô sản xuất từ 500m2 lên 3.000m2 trồng nấm và thả cá. Doanh thu mỗi năm đạt 300 triệu đồng, lợi nhuận đạt 90 triệu đồng/năm. Từ kinh nghiệm của bản thân, Trịnh đã giúp đỡ, hỗ trợ 3 bạn trẻ khác tại địa phương trồng nấm, tạo việc làm, thu nhập ổn định. Đặc biệt, Bibica ra mắt dòng bánh trung thu dinh dưỡng dành cho người ăn kiêng và bệnh đái tháo đường, được nghiên cứu và chứng nhận lâm sàng bởi Viện Dinh dưỡng Việt Nam. Bên cạnh việc nâng cao chất lượng dòng bánh trung thu truyền thống, Bibica còn cho ra mắt các dòng sản phẩm cao cấp như: Đế Nguyệt, Thưởng Nguyệt, Minh Nguyệt, Phúc Nguyệt, Kim Nguyệt, Dạ Nguyệt. Năm nay, Bibica có loại bao bì 2 trong 1: vừa làm hộp bánh vừa làm lồng đèn - là món quà dễ thương cho các cháu thiếu nhi trong mùa trung thu. Năm nay, Bibica sẽ đưa ra thị trường khoảng 525 tấn sản phẩm, tăng 5% so cùng kỳ năm trước với hơn 50 chủng loại, trong đó có một số hương vị mới như heo quay ngũ vị, đậu xanh collagen, tảo spirulina, yến sào hạt sen. Mức giá bình quân từ 32.000 đến 72.000 đồng. Đối với các dòng bánh sang trọng, cao cấp, giá từ 220.000 đến 580.000 đồng/hộp, ngoài ra còn có các dòng sản phẩm lên đến 1,2 triệu đồng cho các hộp đặc biệt cao cấp. Trung tâm An toàn vệ sinh thực phẩm TP Lào Cai tổ chức tuyên truyền về phòng ngừa ngộ độc nấm. Các công trình nghiên cứu khoa học cho biết trong 100g nấm mèo có chứa 10,6 protid, 0,2g lipid, 65,5g gluxid xơ, chất thô 5g, Ca 35,7mg, Fe 185mg, caroten 0,03mg, vitamin B1 0,15mg, vitamin B2 0,55mg, vitamin PP 2,6mg.Theo y học cổ truyền thì nấm mèo mộc nhĩ tính ngọt bình, đi vào các kinh tỳ vị, đại tràng, can, thận. Tác dụng lương huyết, làm ngừng chảy máu do va đập, bị thương. Chữa trị các bệnh trường phong, hạ huyết, nhuận táo, lợi trường vị, lỵ ra máu, đái rắt, đái ra máu, trị lở, bổ khí, bền cơ, hoạt huyết.Theo các nhà khoa học, ăn nấm mèo sẽ giúp ngăn chặn được các bệnh tắc hoặc vỡ mạch máu cách dùng nấm linh chi ở người tăng huyết áp, hạn chế tai biến, nhồi máu cơ tim; giúp máu lưu thông hơn nên duy trì trí nhớ tốt.Ngoài ra, nấm mèo có tác dụng hạ mỡ máu, chống nghẽn mạch, dùng tốt cho người bệnh tim mạch bằng món ăn, bài thuốc đơn giản mà hiệu quả sau: 10g nấm mèo đen, 50g thịt lợn nạc, năm quả táo tàu đen, ba lát gừng, đổ vào sáu chén nước, sắc như sắc thuốc bắc, chỉ còn hai chén, cho vào ít muối, bột ngọt rồi ăn như canh, mỗi ngày một lần, ăn liên tục hằng ngày. Nếu dùng nấm mèo đen 15g, đường phèn 15g, nấu với lượng nước vừa đủ để uống trong ngày, có thể trị được chứng ho hen, đờm suyễn, miệng khô, sắc mặt tái xanh, tay chân lạnh.Nấm mèo là loại gia vị thực phẩm quý, giúp món ăn thêm ngon miệng và có giá trị dinh dưỡng, lại là vị thuốc chữa các bệnh: xuất huyết, băng lậu, và bệnh đại tiểu tiện có hiệu quả.Tuy nhiên, nếu sử dụng nấm mèo không đúng cách sẽ làm nấm mất ngon, thậm chí còn gây tác hại. Vì vậy khi chế biến người tiêu dùng cần chú ý: Không ngâm nấm mèo khô bằng nước nóng. Không ăn nấm mèo tươi.Nấm mèo đen là thức ăn, vị thuốc bổ dưỡng cho người khí huyết suy kém và chữa trị được nhiều bệnh nan y về tim mạch. Liều dùng mỗi ngày từ 15-20g bằng hình thức: xào, nấu ăn, sắc nước hoặc nghiền nhỏ uống.Dưới đây là một số bài thuốc có vị nấm mèo:- Trị tả mới mắc: Nấm mèo khô 40g sao, lộc giác giao 10g sao, nghiền nhỏ. Mỗi lần uống 12g với rượu ấm, ngày uống hai lần.- Trị lỵ ra máu, đau bụng: Nấm mèo mộc nhĩ đen 40g, nước vừa đủ, nấu chín mộc nhĩ, trước khi ăn mộc nhĩ chấm tí muối, sau uống nước, ngày hai lần.- Trị băng huyết: Nấm mèo 500g, sao thấy khói, nghiền nhỏ, tóc rối 500g, đốt cháy nghiền thành tro. Mỗi lần dùng 8g bột mộc nhĩ và 2g tro tóc, uống với rượu.- Trị đau răng: Nấm mèo, kinh giới đều bằng nhau từ 12-15g, sắc nước ngậm trong miệng nhiều lần.- Chữa bệnh kiết lỵ: Nấm mèo 20g, sao và tán thành bột mịn, chia uống 2 lần/ngày, uống 3-5 ngày.- Chữa bệnh trĩ: Dùng nấm mèo nấu ăn ngày 1-2 lần, ăn đều trong nhiều ngày, bệnh sẽ thuyên giảm.- Suy nhược cơ thể: Nấm mèo 30g, chà là đỏ 30g, sắc uống ngày 2-3 lần, mỗi lần 40-50 ml, uống trong nhiều ngày.- Táo bón: Nấm mèo 6g, hồng khô 30g nấu thành chè, ăn hằng ngày.- Cao huyết áp: Nấm mèo 30g, ngâm trong nước một đêm, rửa sạch cho vào bát ăn cơm, cho một thìa cà phê đường, hấp chín trong 1-2 giờ, ăn trước khi đi ngủ. Ăn từ ba đến năm ngày.
.